Avrupa Yeşil Mutabakatı nedir?

Avrupa Yeşil Mutabakatı nedir?​​ 

Avrupa Birliği'nin (AB) Paris İklim Anlaşması'nın gerektirdiği yeşil dönüşüm sürecine yönelik yol haritası Avrupa Yeşil Mutabakatı (AYM) ile ortaya konmuştur. Avrupa Yeşil Mutabakatı, Avrupa Komisyonu tarafından 11 Aralık 2019 tarihinde Ursula von der Leyen liderliğinde hazırlanan eylem planıdır. Bu mutabakat AB'nin iklim ve çevre hedeflerini gerçekleştirmeye yönelik stratejik bir yol haritası olarak tasarlanmıştır. 

Avrupa Yeşil Mutabakatı (European Green Deal), Avrupa Birliği'nin 2050 yılına kadar dünyanın ilk iklim nötr kıtası olma hedefini belirleyen kapsamlı bir stratejidir ve bu mutabakat, ekonomik büyümeyi çevresel sürdürülebilirlikle uyumlu hale getirerek AB'nin çevresel, ekonomik ve sosyal dönüşümünü hedeflemektedir.

Avrupa Yeşil Mutabakatı'nın unsurları aşağıdaki gibidir:

• Emisyon Azaltma Hedefleri

AB, 2030 yılına kadar sera gazı emisyonlarını 1990 seviyelerine göre en az % 55 azaltmayı ve 2050 yılına kadar iklim nötrlüğüne ulaşmayı hedeflemektedir.

• Temiz, Güvenli ve Uygun Fiyatlı Enerji Temini

Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırmak ve enerji verimliliğini iyileştirmek amaçlanmaktadır.

• Temiz ve döngüsel bir ekonomi için sanayinin harekete geçirilmesi

Endüstriyel sektörlerde temiz teknolojilerin ve yeşil inovasyonun teşvik edilmesi ve sanayinin düşük karbonlu ve döngüsel ekonomi ilkelerine uyum sağlanması amaçlanmaktadır.

• Bina Yenileme Dalgası

Enerji verimliliğini artırmak için binaların yenilenmesi ve modernizasyonu amaçlanmaktadır.

• Sürdürülebilir ve akıllı mobiliteye geçişin hızlandırılması

Karbon emisyonlarını azaltmak için ulaşım sektöründe elektrikli araçlar, demiryolu taşımacılığı ve sürdürülebilir kentsel hareketlilik gibi çözümler teşvik edilmektedir.

• Tarladan Sofraya Eylem Planı

Tarım ve gıda sektöründe sürdürülebilir uygulamaların teşvik edilmesi ve organik tarımın desteklenmesini içermektedir.

• Ekosistemlerin ve biyoçeşitliliğin korunması ve restore edilmesi

2030 yılına kadar biyoçeşitliliği artırmaya yönelik önlemler alınması amaçlanmaktadır.

• Sıfır Kirlilik Eylem Planı

Zehirli atıklardan arındırılmış bir çevre yaratmak, kirliliğin oluşmasını önlemek için daha fazla eylemin yanı sıra kirliliğin temizlenmesi ve giderilmesi için de önlemler alınması amaçlanmaktadır.

Bu hedeflere ulaşmak için Avrupa Komisyonu, mevzuat değişiklikleri, teşvik programları ve yatırımlar dahil çeşitli araçlar ve politikalar kullanmaktadır. Avrupa Yeşil Mutabakatı hem kamu sektörü hem de özel sektör için büyük bir dönüşüm sürecini gerektirmesinin yanı sıra AB üyesi ülkeler arasında ve küresel düzeyde iş birliğini teşvik etmektedir.

Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında yapılan hukuki düzenlemeler nelerdir?

Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında yapılan hukuki düzenlemeler, AB'nin iklim hedeflerine ulaşmasını sağlamak için çeşitli sektörlerde ve alanlarda kapsamlı yasal değişiklikler ve yeni yasalar getirmektedir. İşte bu kapsamda yapılan bazı önemli hukuki düzenlemeler ve ilgili orijinal metinleri aşağıdaki gibidir:

1. Avrupa İklim Yasası (Climate Law) Link
2. Emisyon Ticaret Sistemi (Cap and Trade) Link
3. Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (Carbon Border Adjustment Mechanism - CBAM) Link
4. Yenilenebilir Enerji Direktifi (Renewable Energy Directive - RED II) Link
5. Enerji Verimliliği Direktifi (Energy Efficiency Directive - EED) Link
6. Bina Performansı Direktifi (Energy Performance of Buildings Directive) Link
7. Döngüsel Ekonomi Eylem Planı (Circular Economy Action Plan) Link
8. Tarladan Çatala Stratejisi (Farm to Fork Strategy) Link
9. Biyoçeşitlilik Stratejisi (EU Biodiversity Strategy) Link
   
    
   
   Bu hukuki düzenlemeler, Avrupa Yeşil Mutabakatı'nın hedeflerine ulaşmak için gerekli yasal çerçeveyi oluştururken AB'nin iklim ve çevre hedeflerine ulaşmasını desteklemektedir. Ülkemizde bu düzenlemeler Ticaret Bakanlığı tarafından takip edilip AB mevzuatı ile uyumlu bir şekilde yayınlanmaktadır.
   
    
   
   Link üzerinden yeşil mutabakat çerçevesinde Avrupa Birliği tarafından yayınlanan strateji, direktif ve aksiyon planlarının tarihsel sıralamasına ulaşabilirsiniz.​​​