Yurtdışı Mukiminden Alınan Belgenin Geçerliliği

Mehmet Tarkan

1. Giriş

Yurtdışı mukiminden alınan belgelerin Vergi Kanunlarına göre gider olarak gösterilmesi ve ilgili belgenin şekil ve geçerliliği bu yazımızın konusunu oluşturmaktadır.

2. Vergi Usul Kanunu’na Göre Tevsik Edici Belge

Vergi Usul Kanunu’nun 229 ve takip eden maddelerinde tevsik edici belgeler; fatura, perakende satış vesikaları, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu, ücret bordrosu, taşıma irsaliyesi, yolcu listeleri, günlük müşteri listeleri, muhabere evrakı olarak sayılmıştır.

Aynı Kanunun 227. Maddesinde ise

“Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir. Defter tutmak mecburiyetinde olmayan mükellefler vergi matrahlarının tespiti ile ilgili giderlerini tevsike mecburdurlar.”

ifadesi yer almaktadır.

253 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde

“Yurt dışındaki kişi veya firmalardan belge alan mükellefler, bu belgeleri defter kayıtlarında gider olarak göstermeleri sırasında belgelerde yazılı bedelleri, belgelenin düzenlendiği günde Merkez Bankasınca belirlenen döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevirerek kayıtlarında göstereceklerdir. Ancak inceleme sırasında inceleme elamanınca lüzum görülmesi halinde, mükellefler bu belgelerini tercüme ettirmek zorundadırlar.”

açıklaması bulunmaktadır.

3. İdare’nin Görüşü

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın konu ile ilgili görüşleri aşağıda yer almaktadır:

Eskişehir Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 16.11.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.26.15.02-VUK-29-2-113 sayılı özelgesinde;

” ……acentanız tarafından tura katılanlara faturalarının düzenlendiğini, ancak ... acentasından fatura gelmediğini, ilgili şirketin acentası ile yapılan görüşmelerde, şirketlerinin fatura düzenlemediklerini, ancak fatura yerine sadece başlıklı kağıda kaşeli imzalı belge verebileceklerini söylediklerini belirterek, yurtdışına yaptığınız söz konusu tur ile ilgili giderlerin resmi olarak belgelendirilememesi nedeni ile konu hakkında Başkanlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.

……………………………..

üçüncü şahıslarla olan ilişki ve işlemlerinize ait kayıtların tevsiki zorunlu olup, yurt dışında mukim kişi veya kuruluşlara yaptırdığınız iş veya hizmetler nedeniyle yüklenilen tutarların işin mahiyetine göre gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınabilmesi, yurt dışındaki ülkeden alınacak belgenin hizmetin alındığı ülkede uygulanan vergi mevzuatı çerçevesinde geçerli bir belge olduğunun kabulü halinde mümkün bulunmaktadır.”

görüşü paylaşılmıştır.

İstanbul Vergi Dairesi Bakanlığı’nın 02.06.2014 tarih ve 11395140-105[234-2012/VUK-1- . . .]—1549 sayılı özelgesinde ise;

“……faturaların bazen hiç temin edilemediğini bazen de ilgili dönemden çok sonra elinize ulaştığını, gelen belgelerin içeriğinin fatura bilgilerini ihtiva etmesine rağmen üzerinde fatura yazmadığını bu nedenle ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesine ilişkin gerçekleşen giderlerin Kurumlar Vergisi matrahının hesabında kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate aldığınızı belirterek;

Takvim yılı kapandıktan sonra tarafınıza ulaşan yurtdışı hizmet faturalarını kayıtlarınıza alırken, düzenleme tarihi yerine postayla ya da elektronik ortamda elinize ulaşan tarihe göre kayıtlarınıza alıp, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı,
Ülkemizden farklı mali sisteme sahip ve gelişmiş belge düzeninin olmadığı ülkelerde düzenlenen, üzerinde "invoice" ibaresi bulunmayan belgelerin Vergi Usul Kanununda tanımlanmış olan fatura ve benzeri belge tanımına uyup uymadığı ve dolayısıyla kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında gider olarak dikkate alınıp alınamayacağı,
Ödemeleri banka havalesi ya da kredi kartıyla yapıldığı halde belgesi temin edilemeyen giderlerin nasıl giderleştirileceği ve söz konusu ödemelerin 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 40/1 maddesi kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususlarında tereddüt hâsıl olduğundan Başkanlığımız görüşleri talep edilmektedir.

……………………………..

Bu itibarla, yurtdışında mukim olan firmaların tarafınıza düzenlediği belgelerin, ilgili ülke mevzuatına göre geçerli belge sayılması durumunda, mezkur belgeler vergi kanunları açısından ispat edici belge olarak kabul edilmektedir.”

açıklaması yapılmıştır.

4.Sonuç

Hizmet ve mal alım-satımları ile ilgili kayıtların tevsiki mecburidir. Vergi Usul Kanunu’nun 229 ve takip eden maddelerinde tevsik edici belgeler; fatura, perakende satış vesikaları, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu, ücret bordrosu, taşıma irsaliyesi, yolcu listeleri, günlük müşteri listeleri, muhabere evrakı olarak sayılmıştır.

Yurtdışında mukim olan bir mükelleften alınan fatura ve benzeri belgelerin, Türkiye’de gider hesaplarına kayıt edilebilmesi için ilgili şirketin mukim olduğu ülkede muhasebe kayıtlarına uygun ve geçerli bir belge olması şartı aranmaktadır.

Yurtdışı bağlantılı çalışan mükelleflerin yurt dışında mukim kişi veya kuruluşlardan aldıkları muteber belgeleri yurt dışındaki temsilciliklerimizde veya yurt içindeki noterlerde Türkçe’ye tercüme ve tasdik ettirme zorunluluğu yoktur. Ancak inceleme sırasında inceleme elamanınca lüzum görülmesi halinde mükellefler bu belgelerini tercüme ettirmek zorundadırlar.

« Yayınlar

« Sirküler
« Yazılar