Anasayfa
Intern
Uluslararası
İrtibat
Sergiler, fuarlar ve panayırlar yılın belli zamanlarında yapılan, belli bir süreyi kapsayan, çeşitli eser ve ürünlerin tanıtıldığı, gösterildiği ve sergilendiği organizasyonlardır. Bu organizasyonlar satıcıları ve müşterileri bir araya getirerek satıcılara ürünlerini rahat bir biçimde tanıtma imkanı, müşterilere ise ürünler hakkında dilediğince bilgi sahibi olma imkanı sağlar. Fakat bu tip organizasyonların amacı yalnızca ürünleri tanıtmak ve sergilemek değildir.
Birçok ülke fuar, sergi ve panayır düzenlerken ticareti güçlendirmeyi, katılımcı firmalara iç ve dış pazarda yeni fırsatlar sunmayı ve ülke ekonomisine katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu organizasyonları düzenlerken ülke içinden ve ülke dışından katılımı arttırmak amacıyla çeşitli teşvikler ve özendirici uygulamalar da yapmaktadır.
Vergi mevzuatımızda da bu kapsamda bir düzenleme bulunmaktadır. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 11/1-b maddesinde, Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezi bulunmayanların fuar, panayır ve sergilere katılımları dolayısıyla satın alacakları mal ve hizmetler nedeniyle ödedikleri Katma Değer Vergisi'nin (KDV) karşılıklı olmak kaydıyla iade edileceği ve Maliye Bakanlığı'nın iadeden faydalanacak mal ve hizmetler ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Türkiye'de ikamet etmeyen fuar, sergi, panayır katılımcılarına yapılan teslim ve hizmetlerde Katma Değer Vergisi iadesi uygulaması da ülkemizdeki fuarlara katılım oranının artmasında gözle görülür derecede olumlu etki yapan bir teşvik uygulamasıdır.
Öncelikle bu uygulamadan yararlanacak kişilerin Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezinin bulunmaması ve Türkiye'de KDV, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyetini gerektiren herhangi bir faaliyetinin olmaması gerekmektedir. Ayrıca sergi ve panayırlar, fuar tanımının içinde olan ve fuara göre daha küçük çaplı organizasyonlar olmasına rağmen istisna kapsamına dahil edilirken, kongreler bu tanıma dahil olmadığı için istisna kapsamında değildir. Bu demek oluyor ki katılımcılar her ne kadar şartları yerine getirse dahi, katılımda bulundukları etkinlik kongre veya konferans ise bu istisnadan yararlanmaları mümkün değildir.
İstisna kapsamında satın alınacak mal ve hizmet bedellerinin asgari miktarı, KDV dahil, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 232. maddesinde öngörülen ve ilgili dönemde uygulanmakta olan fatura düzenleme sınırı olarak belirlenmiştir (2020 yılı için 1.400 TL). Bu miktara, istisnadan yararlanmak şartıyla birden fazla mal veya hizmet dahil edilebilir.
Fakat tutar sınırına uygun olsa bile her harcama iadenin konusu yapılamamaktadır. Beyan edilecek harcamanın doğrudan doğruya fuar, panayır ve sergilere katılım ile ilgili olması gerekmektedir. Yani fuar için gelen misafirin konaklaması iadeye konu edilebilecekken aynı misafirin gelmişken Kapalıçarşı'dan almış olduğu baharatlar ve takılar iadeye konu edilemeyecektir.
Öte yandan mali idare her başvuranın iade hakkı olmadığını sadece karşılıklı anlaşmaya sahip olduğu ülkelerde mükellef olan başvuru sahiplerine iade vereceğini ifade etmektedir. Bu ülkelere ait liste yazının ilerleyen bölümlerinde verilecektir.
Fuar, panayır ve sergilere katılan yabancı kişiler ve firmalar, daha önce de bahsettiğimiz gibi ödedikleri KDV'nin iadesini talep etme hakkına sahiptir. Bu uygulamadan yararlanacakların kendi ülkelerinde bağlı bulunduğu vergi dairesinden (ülkesine göre ilgili idareden) alacakları ve vergi mükellefiyetinin bulunduğunu gösteren bir belgeyi ibraz etmeleri gerekmektedir. Bu belge, ilgilinin adı ve soyadını ya da firma adını, kendi ülkesinde bağlı bulunduğu vergi dairesini, faaliyet konusu ve adresini içerecek şekilde düzenlenir.
Söz konusu işlemler nedeniyle ödenen KDV'nin karşılıklı olmak kaydıyla iadesi, fuar, panayır ve sergiye katılım ile ilgili olarak, bu faaliyetin yapıldığı yerdeki vergi dairesi başkanlığı veya defterdarlığın belirleyeceği vergi dairesi tarafından yapılmaktadır. Bu nedenle iade talebinde bulunacak kişilerin veya vekalet verdikleri kişilerin hangi vergi dairesinin yetkili olduğunu ilgili vergi dairesi veya defterdarlıktan öğrenmeleri gerekmektedir.
Bu işlemler nedeniyle, takvim yılının birer aylık dönemleri itibariyle iade talep edilebilir. Tam istisnalardan kaynaklanan KDV iadelerinde 2019 yılı itibariyle iade işlemi, iade hakkı doğuran işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar yapılabilmektedir. İade işlemi nakit olarak veya banka havalesi ile yapılabilir.
KDV iadesi için karşılık tanınan ülkeler aşağıdaki gibidir :
Vergi idaresinin onay vermediği ancak KDV talebinde bulunabilen aşağıdaki ülkeler ise Türkiye'ye iade vermektedir :
İade Nasıl Yapılır ?
1.000 TL'yi aşmayan nakden iade talepleri, belgelerin ibraz edilmesi üzerine vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan gerçekleştirilir.
İade edilecek tutarın 1.000 TL'yi aşması durumunda, iade talepleri vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilmektedir. İade hakkı sahibinin teminat vermesi durumunda inceleme raporu beklenilmeden iade işlemi gerçekleştirilir.
Daha sonra teminat vergi inceleme raporuna dayanılarak çözülür. Vergi dairesince ödeme belgesine, inceleme raporunun bir örneği, teminat gösterilmişse teminata ilişkin alındı belgesinin bir örneği eklenir.
Başlangıçta da bahsedildiği gibi, sergiler ve fuarlar katılımcıların ürünlerini sergilemesi ve satması amacından ziyade ülkeler arası ilişkilere ve ticari faaliyetlere katkı sağlamak amacıyla düzenlenmektedir.
Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 11/1-b maddesi ile düzenlenen Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezi bulunmayanların fuar, panayır ve sergilere katılımları dolayısıyla satın alacakları mal ve hizmetler nedeniyle ödedikleri katma değer vergisinin iadesinin amacı karşılıklılık ilkesi çerçevesinde ticaretin geliştirilmesini ve arttırılmasını sağlamaktır. Bu kapsamda yabancı gerçek ve tüzel kişilerin ülkemizdeki sergi ve fuarlara katılımının özendirilmesi amaçlanmış ve teşvik edilmiştir.
Bu iade sisteminin yaygınlaştırılması ve karşılık tanınan ülke sayısının arttırılması şüphesiz ki ilerleyen dönemlerde ülke tanıtımına ve ülke ekonomisine olumlu katkılar sağlayacaktır.Yani bu uygulamanın yaygınlaştırılmasını hem ticari hem de sosyo-kültürel anlamda önemli katkılar sağlayacağından büyük önem taşımaktadır.
