Türkiye’nin BEPS 13 Numaralı Eylem Planı Kapsamında Düzenlenmiş Olan Transfer Fiyatlandırması Raporlama Standartlarına Geçmesi

Sirküler No: 2020 / 34.pdf

Tarih: 27.02.2020

Çok uluslu şirketler vergi planlaması suretiyle kârlarını faaliyette bulundukları ülkelerden daha fazla vergi avantajı sağlayan ülkelere kaydırarak vergi matrahını önemli ölçüde aşındırmaktadırlar. Vergi matrahının aşınması sebebiyle büyük gelir kaybı oluşmaktadır.

Söz konusu vergi kayıpları ile yerel düzeyde mücadele etmek giderek daha zor hale geldiğinden; G20 ve OECD ülkeleri bu sorunla başa çıkabilmek adına "BEPS (Base Erosion Profit Shifting) Eylem Planı"nı devreye almışlardır.

BEPS Eylem Planı çerçevesinde yerel vergi mevzuatları arasında var olan boşluklar sebebiyle vergilendirilmesi gereken bir kazancın çifte vergilendirilmesi veya dünyanın hiçbir yerinde vergilendirilmemesi durumunun ortadan kaldırılması, işlemlerin özü ile vergilendirme arasındaki ilişkinin dengelenmesi ve vergilendirmede şeffaflığın arttırılması amaçlanmıştır.

BEPS girişimi ile OECD ve G-20 ülkeleri arasında ortak bir vergi dilinin oluşturulması hedefi aynı zamanda transfer fiyatlandırması dokümantasyonunda bir standardizasyon sağlanmasını ihtiyacını da konu etmiştir. 15 eylemden oluşan BEPS planında, 13. Eylem ile OECD ve G-20 ülkeleri için hedeflenen dokümantasyon birliğini sağlamak yönünde adımlar atılmıştır. 13. Eylem Planı; 

• Genel Rapor,
• Yıllık Transfer Fiyatlandırma Raporu
• Ülke Bazlı Raporlama (CbCR)  

olmak üzere üç kavram üzerine konumlanmıştır. 

25.02.2020 tarihli ve 31050 sayılı Resmi Gazete' de Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar (Karar Sayısı: 2151) yayımlanmış olup bu karar ile Türkiye, OECD'nin Matrah Aşındırma ve Kâr Aktarımı (BEPS) 13 numaralı eylem planında düzenlenmiş olan transfer fiyatlandırması raporlama standartlarına geçmiştir. 

Yapılan düzenlemeler aşağıdaki gibidir.

1.     Çok uluslu işletmeler grubu kapsamında bulunan ve bir önceki hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi ekinde yer alan bilançodaki aktif büyüklüğü ve gelir tablosundaki net satışlar tutarının her ikisi de 500 Milyon TL ve üzerinde olan Türkiye mukimi kurumlar vergisi mükellefleri, 2019 yılı hesap döneminden başlamak üzere ve sonrasında başlayan hesap dönemleri için Mali İdare'ye sunmak üzere Genel Rapor hazırlamak zorundadırlar. 

Çok uluslu işletmeler grubu, farklı ülkelerde mukim olan iki veya daha fazla işletmenin dahil olduğu grubu veya bir işletmenin başka bir ülkede işyeri veya daimi temsilcisi aracılığıyla faaliyette bulunmasından dolayı vergiye tabi olması nedeniyle oluşan grubu ifade etmektedir.

2.     Yıllık bazda transfer fiyatlandırması belgelendirme raporu hazırlanması yükümlülüğü aynı şekilde devam etmekte olup, söz konusu raporun, kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresine kadar (yıllık hesap dönemleri için izleyen yılın Nisan ayı sonuna kadar) hazırlanması gerekmektedir.

• Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığına kayıtlı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde ilişkili kişilerle yaptığı yurt içi ve yurt dışı işlemleri, 
• Diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin bir hesap dönemi içinde ilişkili kişilerle yaptığı yurt dışı işlemleri, 
• Serbest bölgelerde faaliyette bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin ilişkili kişilerle yaptığı yurt içi işlemleri, 
• Tüm kurumlar vergisi mükelleflerinin yurt dışı şubeleri ve serbest bölgelerde bulunan ilişkili kişilerle yaptığı işlemleri, 

kapsamında transfer fiyatlandırması raporunun hazırlaması gerekmektedir.

3.     Bir önceki hesap döneminin konsolide finansal tablolarına göre toplam konsolide grup geliri, 750 milyon Avro ve üzerinde olan çok uluslu işletmeler grubunun Türkiye'de mukim nihai ana işletmesinin, raporlanan hesap döneminden sonraki on ikinci ayın sonuna kadar ülke bazlı raporu hazırlaması ve elektronik ortamda İdareye sunması gerekmektedir. 

Konsolide finansal tabloların Avro dışında bir para biriminde düzenlenmesi halinde belirtilen haddin hesaplanmasında, raporlanan hesap döneminden bir önceki hesap dönemi için Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nca (TCMB) belirlenen döviz alış kurlarının ortalaması dikkate alınacaktır.

Kapsama giren çok uluslu işletme grubu üyeleri, "nihai ana işletme" olarak veya "vekil işletme" olarak ülke bazlı raporlama yapabileceklerdir.

Nihai ana işletme, çok uluslu işletmeler grubunun, işletmenin mukim olduğu ülkede uygulanan muhasebe ve finansal raporlama standartları uyarınca, konsolide finansal tablolar hazırlaması gereken ya da hisseleri, mukim olduğu ülkede borsada işlem görse idi, konsolide finansal tablolar hazırlaması gerekecek olan hakim işletmesini ifade etmektedir.

Vekil işletme, çok uluslu işletmeler grubu tarafından nihai ana işletmeye yegane vekil olarak tayin edilmiş ve ülke bazlı raporu çok uluslu işletmeler grubu adına sunacak olan işletmeyi ifade etmektedir. 

Ülke bazlı raporlamada ayrıca Mali İdare'ye bildirim yapma yükümlülüğü de bulunmaktadır. 

Söz konusu düzenleme ile çok uluslu Türk şirketlerine getirilen yeni belgelendirme düzenlemelerine aşağıda yer verilmiştir.

Söz konusu Karara aşağıdaki internet adresinden ulaşabilirsiniz.

  https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/02/20200225-25.pdf

Bilgi edinmenizi rica ederiz.

Saygılarımızla,