7144 Sayılı Kanun ile Taşınmazların Yeniden Değerlemesi

  Sirküler No: 2018 / 58

7144 Sayılı "Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun" 25.05.2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmış olup, söz konusu Kanun'un 5. maddesiyle Vergi Usul Kanunu'na eklenen geçici 31. madde kapsamında, bilanço esasına göre defter tutan tam mükellef gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin aktiflerinde yer alan taşınmazlarının (sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmazlar hariç) değerlerinin Yİ-ÜFE değerindeki artış oranı dikkate alınarak yeniden belirlenebilmesine imkan sağlanmıştır. Değerleme işlemlerinin, 30.09.2018 tarihine kadar yapılması gerekmektedir.

Finans ve bankacılık sektöründe faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları, münhasıran sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler ile Vergi Usul Kanunu'nun 215. maddesi uyarınca kendilerine kayıtlarını Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle tutmalarına izin verilenler müesseseden faydalanamayacaktır.

Yeniden değerlemede, taşınmazların ve bunlara ait amortismanların, 25.05.2018 tarihi itibarıyla yasal defter kayıtlarında yer alan değerleri dikkate alınacaktır. Amortismana tabi taşınmazlar için amortismanın herhangi bir yılda yapılmamış olması durumunda yeniden değerlemeye esas alınacak tutar bu amortismanlar tam olarak ayrılmış varsayılarak belirlenmelidir.

Taşınmazların yukarıdaki şekilde tespit edilen değerleri ve bunlara ilişkin amortismanların, yeniden değerleme oranı ile çarpılması suretiyle yeniden değerleme sonrası değerleri .06bulunacaktır.

Yapılacak değerlemede esas alınacak yeniden değerleme oranı olarak enflasyon düzeltmesine tabi tutulan; 

• En son bilançoda yer alan taşınmazlar ve bunların amortismanları için, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten (25.05.2018) bir önceki aya ilişkin Yİ-ÜFE değerinin (2018/Nisan ayına ilişkin Yİ-ÜFE değeri 341,88), söz konusu bilançonun ait olduğu tarihi takip eden aya ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünmesi ile bulunan oran, 
• En son bilanço tarihinden sonra iktisap edilen taşınmazlar ve bunların amortismanları için, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten (25.05.2018) bir önceki aya ilişkin Yİ-ÜFE değerinin (2018/Nisan ayına ilişkin Yİ-ÜFE değeri 341,88), taşınmazın iktisap edildiği ayı izleyen aya ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünmesi ile bulunan oran, 

dikkate alınacaktır.

Yİ-ÜFE ibaresi; Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği 01.01.2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi (ÜFE) değerlerini, 01.01.2014 tarihinden itibaren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) değerlerini ifade etmektedir.

Yeniden Değerleme Sonrası Oluşan Tutarın Kayıtlara Alınması 

Yeniden değerleme neticesinde taşınmazların değerinde meydana gelecek değer artışı, yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların her birine isabet eden değer artışları ayrıntılı olarak gösterilecek şekilde, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabında gösterilmelidir.

Değer artışı, taşınmazların yeniden değerleme sonrası ve yeniden değerleme öncesi net bilanço aktif değerleri arasındaki farktır. Net bilanço aktif değeri, taşınmazların bilançonun aktifinde yazılı değerlerinden, pasifte yazılı amortismanların tenzili suretiyle bulunan değeri ifade etmektedir.

Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarının sermayeye ilave edilmesi mümkündür. Bunun dışında söz konusu fonun herhangi bir şekilde başka bir hesaba nakledilen veya işletmeden çekilen kısmı, bu işlemin yapıldığı dönem kazancı ile ilişkilendirilmeksizin bu dönemde gelir veya kurumlar vergisine tabi tutulacaktır.

Değer Artışı Tutarı Üzerinden Hesaplanması Gereken Vergi Kesintisi ve Beyanı 

Pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı üzerinden % 5 oranında vergi hesaplanması gerekmektedir.

Hesaplanan bu vergi, yeniden değerleme işleminin yapıldığı tarihi izleyen ayın 25. günü akşamına kadar "Yeniden Değerleme Değer Artışına İlişkin Vergi Beyannamesi" ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyan edilip ve aynı süre içerisinde ödenmesi gerekmektedir. Bu fıkra kapsamında ödenen vergi; gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilemeyecek, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecektir.

Beyanın zamanında yapılmaması ya da tahakkuk eden verginin süresinde ödenmemesi halinde bu madde hükümlerinden faydalanılamayacaktır.

Yeniden Değerlemeye Tabi Tutulan Taşınmazların Elden Çıkarılması 

Yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların elden çıkarılması halinde, pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışları, kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır.

Yeniden değerlemeye tabi tutulan taşınmazların elden çıkarılmasından önce Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 298. maddesi uyarınca enflasyon düzeltmesi yapılmasına ilişkin şartların oluşması halinde, bu madde gereğince oluşan değer artışı fonu özsermayeden düşülmek suretiyle mezkûr madde uyarınca enflasyon düzeltmesi yapılacaktır.

Taşınmazlarını yukarıdaki hükümler kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutan mükellefler bu kıymetlerini, yapılan yeniden değerleme sonrasında bulunan değerleri üzerinden amortismana tabi tutmaya devam edeceklerdir.

Söz konusu hüküm, 25.05.2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

İlgili Kanun'a aşağıdaki internet adresinden ulaşabilirsiniz.

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/05/20180525-18.htm 

Bilgi edinmenizi rica ederiz.

Saygılarımızla,