2018/11185 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve 15 Milyon ABD Doları ve Üstünde Kredisi Olan Firmalara Bildirim ve Bağımsız Denetim Yükümlülüğüne İlişkin Dikkat Edilecek Hususlar

Hatırlanacağı üzere 25.01.2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2018/11185 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar'da değişiklikler yapılarak "Yurt dışından temin edilen krediler" ile "Yurt içinden temin edilen krediler'e ilişkin yeni düzenlemeler yapılmış ve 15 Milyon ABD doları altında döviz kredisi bulunan mükellefler için bazı kısıtlamalar getirilmiş ve düzenleme ile ilgili  hususlara 21.02.2018 tarihli ve 2018/19 numaralı sirkülerimizde yer verilmiştir.

17.02.2018 tarihli ve 30335 sayılı Resmi Gazete'de "Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" yayımlanmıştır. Yapılan düzenleme ile 15 Milyon ABD Doları ve üstünde kredisi olan firmalara bildirim ve bağımsız denetim yükümlülüğü getirilmiş olup ve yapılan düzenlemelere 02.03.2018 tarihli ve 2018/24 numaralı sirkülerimizde yer verilmiştir.

İlgili Kanun ve Yönetmelik uyarınca dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlara işbu sirkülerimizde yer verilmiştir.

2018/11185 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARI 

Karar'a göre, 02.05.2018 tarihi itibariyle ihracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerden elde edilen döviz gelirleri olmayan Türkiye'de yerleşik kişiler yurtiçi ve yurtdışından döviz kredisi kullanamayacaktır.

Döviz geliri şartı aranmayacak haller ilgili kararda sayılmış olup, bu kısıtlama kullanım tarihinde mevcut döviz kredi bakiyesi 15 milyon ABD doları veya üzerinde olan Türkiye'de yerleşik kişileri kapsamamaktadır.

02.05.2018 tarihi itibariyle döviz kredi almak isteyen Türkiye'de yerleşik kişilerin; 15 milyon ABD doları sınırı belirlenirken yurt içi ve yurt dışı döviz kredilerinin (banka ve finans kuruluşları ile grup firmalarından alınanlar dahil) toplamına bakılacaktır.

Kullanım tarihinde, mevcut kredi bakiyesinin 15 milyon ABD Doları tutarının altında olması durumunda, kullanılmak istenen kredi tutarı ile mevcut kredi tutarı toplamı son 3 mali yılın Karar'da belirtilen  döviz gelirleri toplamını aşamayacaktır.

Döviz gelirleri mali müşavirler tarafından onaylanacaktır.

Yeni düzenleme ile Türkiye'de yerleşik gerçek kişiler ise hiç bir şekilde döviz kredi kullanamayacaktır.

DÖVIZ POZISYONUNU ETKILEYEN İŞLEMLERIN TÜRKIYE CUMHURIYET MERKEZ BANKASI TARAFINDAN İZLENMESINE İLIŞKIN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELIK

Yönetmelik ile banka ya da finans kuruluşlarından alınan (banka ya da finans kuruluşu olmayan grup içi ve grup dışı şirketlerden alınan krediler hariç) yurt içi ve yurt dışı döviz kredileri toplamı 15 Milyon ABD Doları veya üzerinde olan firmalara bildirim ve bağımsız denetim yükümlülüğü getirilmiştir.

Belirtilen sınırın üzerinde döviz kredisi olan firmalar, veri formu ile talep edilen bilgileri, açıklama formuna uygun olarak Merkez Bankasına müteakip hesap döneminden itibaren bildirmekle yükümlüdür.

Bildirimler, finansal raporlama çerçevesine uygun olarak ilgili yılın 31 Mart, 30 Haziran ve 30 Eylül tarihlerinde sona eren ara hesap dönemleri için takip eden birinci ayın sonuna kadar ve 31 Aralık tarihinde sona eren yıllık hesap dönemi için takip eden üçüncü ayın sonuna kadar tamamlanacaktır.

Bildirim yükümlülüğü olan firmalara, yükümlülüklerinin başladığı tarihten itibaren 60 gün içinde denetçi ile denetim sözleşmesi yapma zorunluluğu getirilmiştir. İlk bildirim 31.03.2018 itibariyle başladığından, bağımsız denetim sözleşmesinin 30.05.2018 tarihine kadar imzalanması gerekmektedir. Söz konusu veri takip sistemi için ayrı bir bağımsız denetim raporu yazılacak ve ayrı bir bağımsız denetim sözleşmesi imzalanacaktır.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası resmi resmi internet sitesinde yönetmelik ile ilgili "Sıkça Sorulan Sorular" kısmında  cevaplanan sorulardan bir bölümüne aşağıda yer verilmiştir:

• SISTEM KAPSAMINDA VERI BILDIRIM YÜKÜMLÜLÜĞÜ NASIL BELIRLENIYOR? 
  

  Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'in 5. maddesi ile firmaların bildirim yükümlülüğü koşulları belirlenmiştir. Buna göre, yurtiçinden ve yurtdışından sağlanan yabancı para nakdi krediler ile dövize endeksli kredilerinin toplamı ilgili hesap döneminin son işgünü itibarıyla 15 milyon ABD doları ve üstünde olan firmalar, veri formu ile talep edilen bilgileri, açıklama formuna uygun olarak Merkez Bankasına bildirmekle yükümlüdür. 

• BAZI FIRMALAR TEMIN ETTIKLERI KREDILERI ILIŞKILI KURULUŞLARA AKTARMAKTADIR. BU DURUMDA SRVTS (SISTEMATIK RISK VERI TAKIP SISTEMI) KAPSAMINDA BILDIRIM YÜKÜMLÜSÜ HANGI FIRMA OLMAKTADIR?
  

  Bildirim yükümlülüğünün belirlenmesinde hukuken krediyi alan gerçek ya da tüzel kişi esas alınacaktır. Bu çerçevede her ne kadar kredi başka bir firmaya aktarılmış olsa da, kredi borçlusu olarak kayıtlı olan firma bildirimle yükümlü olacak ve veri formunu belirlenen raporlama çerçevesine uygun olarak raporlayacaktır. 

• BILDIRIM YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN BELIRLENMESINDE ILIŞKILI KURULUŞLARA BORÇLAR DIKKATE ALINACAK MIDIR? 
  

  SRVTS uygulamasında bildirim yükümlülüğü, Banka ve Banka Dışı Finansal Kuruluşlardan temin edilen krediler uyarınca belirlenmektedir. 

• BILDIRIM YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN BELIRLENMESINDE GAYRI NAKDI KREDILER IÇERILECEK MIDIR? 

  
  Yönetmelik'in 5. maddesinin 1. fıkrası uyarınca yükümlülük, yurt içinden ve yurt dışından sağlanan yabancı para nakdi krediler ile dövize endeksli kredilerinin toplamı 15 milyon ABD doları ve üstünde olan firmalar için oluşacaktır. Bu çerçevede yükümlülük yalnız nakdi krediler uyarınca belirlenecektir. 

• BILDIRIM YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN BELIRLENMESINDE ANAPARA VE FAIZ TAHAKKUKLARINDAN HANGISI ESAS ALINACAKTIR? 
  

  Yükümlülüğün belirlenmesinde yalnız kredi anapara tutarları esas alınacak olup faiz tahakkukları yükümlülüğün belirlenmesinde dikkate alınmayacaktır. 

• FIRMA YÖNETIMININ VERILERIN DOĞRULUĞU ILE ILGILI SORUMLULUĞU NEDIR? 
  

  Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'in 5 / 4. maddesi uyarınca firma yönetimi Bankaya bildirilecek verilerin tam ve doğru olmasından sorumludur.
  
  Bu çerçevede veri bildiriminin yapılmaması, doğru veya eksiksiz gerçekleştirilmemesi veya olumsuz görüş içeren bağımsız denetim raporunun düzeltilmemesi durumlarında 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 68. maddesi gereğince işlem başlatılabilir.
  
  İlgili resmi internet sayfasına aşağıdaki internet adresinden ulaşabilirsiniz. 
  
  https://www.tcmbveri.gov.tr/sss.html
  
  Bilgi edinmenizi rica ederiz.
  
  Saygılarımızla,